TINH THẦN LAUDATO SI’ TRONG MẦU NHIỆM GIÁNG SINH

TINH THẦN LAUDATO SI’ TRONG MẦU NHIỆM GIÁNG SINH

Hoàng Quang Trường, OFM

Mầu nhiệm Chúa Giáng Sinh là dịp mà mọi người Kitô hữu trên toàn thế giới kỷ niệm biến cố ra đời của Đức Giêsu Kitô, Đấng Cứu Thế của nhân loại. Đây là thời gian của niềm vui, hy vọng và tình yêu. Tuy nhiên, bên cạnh những giá trị tinh thần cao cả mà mầu nhiệm này mang lại, nếu chiêm ngắm một cách kỹ lưỡng, chúng ta sẽ nhận thấy một thông điệp sâu sắc về sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên, thông điệp này rất gần gũi với tinh thần Laudato Si’ của Đức Thánh Cha Phanxicô.

Mầu nhiệm Chúa Giáng Sinh bắt đầu vào một đêm đông lạnh lẽo tại Bêlem, khi Đức Giêsu được sinh ra trong một chuồng chiên khó nghèo, trong sự khiêm nhường của một gia đình bình dân. Đây là hình ảnh mạnh mẽ thể hiện sự đơn giản, gần gũi với thiên nhiên và đặc biệt là với những người nghèo khổ. Khi Đức Giêsu đến thế gian trong thân phận một trẻ sơ sinh, Ngài đã chọn cách thức ra đời không xa hoa nhưng lại ở trong một nơi hết sức gần gũi với môi trường - một chuồng chiên, nơi có sự hiện diện của những loài động vật rất quen thuộc với cuộc sống hằng ngày của con người.

Chính trong khung cảnh ấy, chúng ta thấy được một sự hòa hợp sâu sắc giữa con người và thiên nhiên, hay giữa con người và các loài thụ tạo. Đức Giêsu đến trong thế giới để nói cho thế giới biết rằng thiên nhiên và con người không tách rời nhau, nhưng ngược lại cùng sống chung và hòa hợp trong một mối quan hệ chặt chẽ. Hình ảnh của chuồng chiên không chỉ là một bối cảnh vật chất, mà còn là một biểu tượng của sự gần gũi, nơi mà mọi thứ đều hòa hợp, con người và thụ tạo sống trong tình yêu thương và huynh đệ với nhau.

Quả thực, tinh thần này một lần nữa đã được họa lại trong Tông huấn Laudato Si’ của Đức Thánh Cha Phanxicô công bố vào năm 2015, ngài kêu gọi toàn thể nhân loại hãy chung tay bảo vệ “Ngôi Nhà Chung” của chúng ta, đó là Trái Đất. Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng thiên nhiên không phải là một tài nguyên vô hạn để khai thác và bóc lột, mà là một phần không thể thiếu trong kế hoạch sáng tạo của Thiên Chúa. Vì thế, con người phải mang lấy trách nhiệm bảo vệ và chăm sóc thiên nhiên như một di sản quý báu. Tông huấn này mời gọi mọi người sống hòa hợp với thiên nhiên, tôn trọng và bảo vệ sự sống của tất cả mọi loài.

Tinh thần Laudato Si’ trong mầu nhiệm Giáng Sinh là sự nhắc nhớ rằng Đức Giêsu đến không phải chỉ để cứu chuộc con người, mà còn để mời gọi con người sống hòa hợp với tất cả thụ tạo. Mầu nhiệm Giáng Sinh không chỉ là câu chuyện về một Đấng Cứu Thế sinh ra trong cảnh nghèo khó, mà còn là thông điệp về sự tôn trọng và yêu thương thiên nhiên, về việc con người không thể tách rời khỏi sự chăm sóc và bảo vệ môi trường mà Thiên Chúa đã trao ban cho chúng ta.

Trong bối cảnh của Tông huấn Laudato Si’, Giáng Sinh trở thành dịp để chúng ta suy nghĩ lại về mối tương quan của mình với thiên nhiên và các thụ tạo khác. Việc bảo vệ môi trường, giảm thiểu chất thải và bảo vệ các loài động vật là một phần không thể thiếu trong tinh thần Giáng Sinh. Giáng Sinh là thời điểm để chúng ta không chỉ chia sẻ tình yêu thương với gia đình và bạn bè mà còn để nhớ đến những người nghèo khổ và những thụ tạo đang bị đe dọa bởi sự tàn phá môi trường.

Cũng như Đức Giêsu khi sinh ra trong hoàn cảnh nghèo khó, chúng ta cũng được mời gọi sống một cuộc đời giản dị, không tham lam và biết trân trọng những gì mình có. Điều này phản ánh rõ nét trong tinh thần Laudato Si’, khi Đức Thánh Cha Phanxicô khẳng định rằng sự giản dị trong cuộc sống, việc tiết kiệm tài nguyên và giảm thiểu tác động xấu đến môi trường là cách mà mỗi người có thể góp phần vào việc bảo vệ “Ngôi Nhà Chung”.

Một trong những thông điệp cốt lõi của Giáng Sinh là sự chia sẻ và quan tâm đến những người nghèo khổ, những người bị bỏ rơi trong xã hội. Do đó, Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhiều lần nhấn mạnh rằng tinh thần Giáng Sinh không chỉ dừng lại ở sự kỷ niệm biến cố ra đời của Đức Giêsu, mà còn là lời mời gọi chúng ta sống vì người khác, đặc biệt là những người nghèo khó và bị bỏ rơi.

Tinh thần này cũng được phản ánh trong việc chăm sóc thiên nhiên. Nó không chỉ là trách nhiệm của các nhà khoa học hay các chính phủ, mà là trách nhiệm của mỗi người trong cộng đồng Kitô hữu. Nếu chúng ta không bảo vệ thiên nhiên, chúng ta sẽ làm tổn hại đến những người nghèo khổ nhất, vì họ chính là những người dễ bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi môi trường và biến đổi khí hậu.

Có lẽ, thánh Phanxicô Assisi là một trong những người đầu tiên thể hiện một cách rõ ràng và sâu sắc tinh thần yêu mến và bảo vệ thiên nhiên như một phần của đời sống đạo đức Kitô giáo. Ngài có một tình yêu đặc biệt đối với mọi loài thụ tạo, coi chúng như là anh chị em của mình trong “ngôi nhà chung”. Đặc biệt, thánh Phanxicô đã thể hiện một mối liên kết mạnh mẽ với Chúa Giáng Sinh khi ngài dựng lên khung cảnh Giáng Sinh đầu tiên tại Greccio (Ý) vào năm 1223, nhằm giúp mọi người cảm nhận được sự đơn sơ, nghèo khó và tình yêu của Thiên Chúa qua hình ảnh Chúa Hài Nhi.

Tinh thần của thánh Phanxicô trong mầu nhiệm Giáng Sinh thể hiện sự gần gũi với thiên nhiên và một sự khiêm nhường tuyệt vời. Thánh Phanxicô nhấn mạnh rằng Chúa Giáng Sinh không chỉ là một sự kiện tôn giáo mà còn là một lời mời gọi con người sống hài hòa với thiên nhiên, bảo vệ môi trường, và chăm sóc những người nghèo khổ. Ngài nhắc nhở chúng ta rằng thiên nhiên không phải là một đối tượng để con người chiếm đoạt mà là một phần trong sự sáng tạo của Thiên Chúa mà chúng ta phải trân trọng và bảo vệ.

Tinh thần Laudato Si’ trong mầu nhiệm Giáng Sinh không chỉ là một lời mời gọi bảo vệ môi trường mà còn là sự nhắc nhở rằng thiên nhiên và con người không thể tách rời. Câu chuyện Giáng Sinh không chỉ là câu chuyện về một Hài Nhi sinh ra trong một chuồng chiên nghèo khó, mà còn là lời mời gọi con người sống hòa hợp với tất cả thụ tạo của Thiên Chúa. Đức Giêsu đến không chỉ để cứu độ con người, mà còn để giúp chúng ta nhận thức được trách nhiệm của mình trong việc chăm sóc và bảo vệ “Ngôi Nhà Chung” mà Thiên Chúa đã ban tặng. Quả thực, mỗi dịp Giáng Sinh về, chúng ta được mời gọi sống đơn giản hơn, yêu thương hơn, và chăm sóc thiên nhiên hơn. Bằng cách này, chúng ta không chỉ sống theo lời dạy của Đức Giêsu Kitô, mà còn thực hiện tinh thần Laudato Si’, góp phần tạo dựng một thế giới tốt đẹp hơn cho thế hệ mai sau.