Để Laudato Si’ Tiếp Cận Cồng Đồng Châu Á Một Cách Liên Tục (Phần tiếp theo) DỊCH VỤ HỆ SINH THÁI
DỊCH VỤ HỆ SINH THÁI
Mọi thứ đều được kết nối với nhau trên Mẹ Đất. Bầu trời, đất đai, biển, sông, sự đa dạng sinh học và con người chúng ta. Tất cả chúng ta đều được đan dệt vào nhau trong “tấm vải” cuộc sống. Mỗi loài sinh vật sống trên hành tinh này đều được cung cấp những thứ cần thiết để sống – không khí, thức ăn và nước. Đây cũng được định nghĩa là các dịch vụ mà chúng ta nhận được từ hệ sinh thái, đó gọi là “dịch vụ hệ sinh thái”.
Không khí, thực phẩm, nước ngọt, nguyên liệu thô, năng lượng, thuốc men đều được gọi là “cung cấp dịch vụ” vì hệ sinh thái đóng vai trò là cửa hàng cung cấp mà chúng ta lấy được tất cả những thứ này.
Chúng ta cũng nhận được “dịch vụ điều tiết” từ hệ sinh thái – lọc nước, điều hòa khí hậu và bảo vệ khỏi thiên tai.
Các thành phần sống và không sống (sinh học và phi sinh học) của hệ sinh thái phối hợp với nhau để cung cấp “các dịch vụ hỗ trợ” cần thiết để có được tất cả các dịch vụ hệ sinh thái khác, chẳng hạn như đất nơi chúng ta trồng lương thực.
Cuối cùng, những lợi ích giải trí và tinh thần mà chúng ta có được khi hòa mình vào thiên nhiên là một phần “dịch vụ văn hóa” của hệ sinh thái.
Sự can thiệp của con người đang làm gián đoạn các dịch vụ hệ sinh thái – tác động của ô nhiễm, công nghệ, tăng dân số... không khí đô thị độc hại, nước uống chứa vi hạt nhựa và thực phẩm của chúng ta chứa đầy thuốc trừ sâu. Sức khỏe hệ sinh thái của chúng ta sẽ quyết định sức khỏe của hành tinh chúng ta và do đó quyết định sức khỏe của tất cả các loài đang sống bao gồm con người.
PHIÊN HỌP 5
Thời gian: 30 phút
Chủ đề: Dịch vụ hệ sinh thái
Người hướng dẫn: Không khí, thức ăn, và nước của chúng ta đến từ đâu? Một vở kịch về cảnh dã ngoại. (5 phút).
Cảnh dã ngoại:
Cảnh dã ngoại được trình diễn. Một gia đình đang tận hưởng chuyến dã ngoại gần con sông. Họ tận hưởng với một cây đàn guitar, đồ uống ngọt và thức ăn nhẹ. Họ cần nước uống nên phải ra sông lấy nước. Họ hái trái cây quanh đó. Một thành viên trong nhóm của họ sẽ yêu cầu khán giả/ người tham gia suy ngẫm về “không khí, thức ăn, nước của chúng ta đến từ đâu?”.
Những người tham gia được khuyến khích nói những gì họ thích. Người hướng dẫn giải thích cách hệ sinh thái giúp tất cả các loài phát triển mạnh mẽ.
Người hướng dẫn lưu ý người tham dự:
Có hệ sinh thái lớn và hệ sinh thái nhỏ. Các hệ sinh thái lớn là:
- Hệ sinh thái miền núi
- Hệ sinh thái ven biển
- Hệ sinh thái biển
- Hệ sinh thái rừng
- Hệ sinh thái thích nghi
- Hệ sinh thái sa mạc
Hệ sinh thái miền núi:
Núi bao phủ 24% bề mặt của Trái đất. Chúng là nơi sinh sống của 12% dân số thế giới và 14% dân số khác cư trú ngay gần đó. Chúng cung cấp hàng hóa và dịch vụ thiết yếu – đặc biệt là nước ngọt – cho một tỷ lệ đáng kể nhân loại. Núi là trung tâm sinh học quan trọng và đa dạng văn hóa cũng như các đặc điểm quan trọng về kiến thức văn hóa và sinh học, đồng thời ảnh hưởng đến khí hậu ở nhiều nơi. Nói cách khác, chúng cung cấp nhiều dịch vụ hệ sinh thái trên khắp hành tinh của chúng ta.
Hệ sinh thái ven biển và biển
Hệ sinh thái biển là một trong hệ sinh thái dưới nước lớn nhất trên Trái đất. Vì hệ thống này bao phủ 2/3 diện tích hành tinh, nên thực vật phù du, rừng tảo bẹ, cỏ biển, rong biển và các loài vi thực vật biển khác tạo ra 2/3 lượng oxy của hành tinh. Hệ sinh thái biển bao gồm đầm lầy muối, vùng bãi triều, cửa sông, đầm phá, rừng ngập mặn, rạn san hô, bờ đá, bãi cát, vùng đất ngập nước ven biển, đáy biển và biển sâu. Chúng có thể trái ngược với các hệ sinh thái nước ngọt, nơi có hàm lượng muối thấp hơn. Những nơi như vậy được coi là hệ sinh thái vì đời sống thực vật hỗ trợ đời sống động vật và ngược lại.
Hệ sinh thái rừng
Hệ sinh thái rừng là một đơn vị rừng tự nhiên bao gồm tất cả các loài thực vật, động vật và vi sinh vật (thành phần sinh học) trong khu vực đó hoạt động cùng với tất cả các yếu tố vật chất phi sinh vật (phi sinh học – vách đá, núi đá) của môi trường rừng. Hệ sinh thái rừng rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể của hành tinh vì đa dạng sinh học bao gồm cả con người tồn tại nhờ những hệ sinh thái này. Rừng cùng với hệ sinh thái biển cung cấp cho chúng ta thức ăn, nước uống, quần áo, nơi ở, thuốc men và sức khỏe tổng quát. Việc quản lý sai lầm nguồn tài nguyên của hành tinh là nguyên nhân gây ra mối đe dọa cho nhân loại cũng như tất cả các loài khác.
Hệ sinh thái sa mạc
Có hai loại sa mạc: ôn đới, hoặc lạnh, và cận nhiệt đới, hoặc nóng, điều này mang lại cho sa mạc nhiều loại hệ sinh thái. Có những điểm tương đồng ở chỗ cả hai đều có lượng mưa dưới 254mm mỗi năm và không khí thường khô ở cả hai loại quần xã này. Việc thiếu nước ở cả hai loại sa mạc đều khiến con người và sinh vật sống ở đó trở nên khắc nghiệt. Sa mạc là một vùng đất cằn cỗi, nơi có ít lượng mưa và do đó, điều kiện sống không tốt cho đời sống thực vật và động vật. Việc thiếu thảm thực vật khiến bề mặt mặt đất không được bảo vệ dễ bị bào mòn. Các loài khác nhau trong hệ sinh thái sa mạc tồn tại nhờ vào nguồn tài nguyên sẵn có xung quanh chúng. Khoảng một phần ba bề mặt đất trên thế giới là khô cằn hoặc bán khô cằn.
Sa mạc là sự suy thoái của đất qua nhiều thiên niên kỷ. Vì con người là người được ủy thác của hành tinh này và đó là tài nguyên, nên việc chữa lành hành tinh này là tùy thuộc vào chúng ta. Quá trình đảo ngược sa mạc đã được nhiều quốc gia có sa mạc hoặc gần sa mạc thực hiện.
Hành động và ý thức:
- Thảo luận về việc các hoạt động của con người đang phá vỡ các dịch vụ hệ sinh thái như thế nào?
- Chúng ta có thể đưa ra kế hoạch hành động nào ở cấp độ cá nhân, gia đình và cộng đồng để nuôi dưỡng các hệ sinh thái.
Tổ chức:
- Đắm mình trong rừng: tất cả người tham gia nhắm mắt lại và nắm tay nhau và đứng/ngồi trong một cụm.
- Ngoài ra, âm thanh tự nhiên có thể được bật lên.
Người tham gia được khuyến khích cảm nhận cuộc sống và sự ấm áp của đồng loại, tiếng chim hót, tiếng xào xạc của các loài động vật nhỏ... và sự kết nối với thiên nhiên, tiếng gió rít, tiếng nước chảy... Hoạt động này giúp người tham gia trải nghiệm sự liên kết giữa mọi sự sống và văn hóa dịch vụ hệ sinh thái cho chính họ.